Sağlıklı bir anne-çocuk ilişkisinin ardında, doğrudan veya dolaylı olarak baba desteği görülür. Baba doğumdan itibaren çocuğun sorumluluğunu paylaşırsa, annenin yükü hafifler, kendini daha rahat hissederse çocuklarına karşı da daha verici olabilir.
Ancak günümüzde psikoloji ve çocuk gelişimi alanının gördüğü ilginin artışına bağlı olarak kadınlar, “annelik” üzerine daha fazla yoğunlaştı. Güvenli bağlanma, kişilik gelişimi, özgüven kazandırma derken bilgi bombardımanına maruz kalan anneler çocuk yetiştirmenin psikolojik yükünü neredeyse tek başına taşımaya başladı. Öyle ki bilim insanlarının söylediklerine ilaveten “internet anneleri, Instamom’lar, etkinlik anneleri” ile karşı karşıya kalan annelerimiz ciddi yetersizlik duyguları hissetmeye başladılar. Peki bütün bu süreçte babanın rolü ne tarafa düşüyor?
Gelişme süreci içinde başarılı sosyal etkileşim, yeterli özgüven ve kendi kendini disipline etme gibi özelliklerin kazanılmasında başarılı bir baba modeliyle kurulan özdeşim çok önemli.
Araştırmalara göre babayla ilişkisi iyi olan çocuklarda okul başarısı yüksektir. Yine baba, disiplini sağlayan, geleceği planlayan, dış dünyayla etkileşimde bulunan bir birey olarak model olur (Anne ise kişiler arası ilişkileri düzenler). Baba özdeşim modeli olarak çocukların kişilik gelişimi için çok büyük önem taşımaktadır. Erkek çocuk babayla özdeşim kurarak ilerde nasıl bir erkek olacağına ilişkin modelleme yapar.
Babanın yokluğu, pasifliği ya da ilgisizliği, çocuğun kişilik yapısını, ruh sağlığını etkiler ve davranış bozukluğuna sebep olabilir. Unutulmamalıdır ki babanın yokluğu bir şekilde (dayı-amca ile ) telafi edilebilir ama varken yokluğu telafi edilemez. Annenin evdeki ebeveynlik yükünü fazlaca üstlenmesi sonucunda babaların görevi nerdeyse “para veren bir bankamatik” düzeyine indirgenmiştir. Bu durumun hem çocuklar hem anne üzerinde etkisi derin ve yıpratıcıdır. Bu “babasız” büyüme hali, psikolojik olarak “yetim” kalmış aileler ortaya çıkarmaktadır.
Baba, çocuğun zihinsel, psikoseksüel ve kişilik gelişimini etkiler. Babanın çocuk eğitimindeki etkisi, direkt ve dolaylı olur Babanın çocuğuna dokunması, konuşması, oynaması ve çocukla ilgili çeşitli kararlara katılımı direkt etkiler. Dolaylı etkisi ise eşiyle olan ilişkisinden çocuklara yansır. Eşine karşı davranışı ve eşiyle arasındaki ilişki biçimi sağlıklı değilse, anne duygusal olarak çocuğa yüklenir. Bütün duygusal yatırımını ona yapar. Beklentisi de çok artar. Bu da çocuğun bağımsız gelişimini engeller. Çünkü annenin babadan göremediği duygusal desteği ondan beklemesi küçük çocuk için çok ağır bir yüktür.
Baba işe gitme! Paracıdan para al!*
Bugün maalesef babalar çoğunlukla eğitim sorumluluğunu anneye bırakmış ve adeta para makinesine dönüşmüştür. Evin ihtiyaçlarını karşılamakla görevinin bittiğini düşünür.
Bu yüzden eve gittiğinde sessizlik ister. (Çocuktan ayrı bir odada kalmayı bile isteyebilir). Baba ya çok çalıştığı için, ya da yorgun olduğu için çocuğuyla ilgilenecek enerjisi kalmaz.
Cezalandırıcı ve engelleyici kararların uygulanması da bu yüzden babaya bırakılır akşam baban gelsin görürsün Anne akşam, gün boyu yapılan yaramazlıkları sıralar, babanın çocuğu cezalandırması beklenir. Otoriteyi temsil eden baba polise dönüşür. Böylece babanın çocuğa ayırdığı kısacık süre sevgisiz hale gelir.
Babalığın eleştirilen duruma düşmesinin sebebi, çocuk bakımıyla çocuk eğitimini aynı şey sayan zihniyettir. Biyolojik, duygusal ve kültürel faktörler sebebiyle belki bakımda öncelik annenindir ama, eğitimde anne-baba ortak sorumluluğa sahiptir.
• Baba eşi ve çocukları için güven kaynağıdır.
• Çocuklar onu, daha güçlü, daha çok bilen, daha çok saygı uyandıran kişi olarak bilirler.
• Babası otoriter ve az ilgilenen çocuklarda utangaçlık ve çekingenlik görülür
• Gevşek, fazla müsamahalı ve disiplinsizse, davranış bozukluğu görülür.
• Babası ilgilenen ve sevgi gösteren çocuğun, arkadaşlık ilişkileri daha iyidir, lider özellikli ve uyumlu olur.
• Çocuğun sağlıklı ruhsal gelişimi için iki önemli hediye: Sevgi göstermek ve zaman ayırmaktır.
Ebeveynler olarak sorumluluğumuz çok büyük! O halde bu görevi iyi yapabilmek için bilgi ve tecrübeye ihtiyacımız var, bunu edinmeye çalışmalıyız. Çocuklarımıza bunu borçluyuz.
*Bir çocuk şarkısından alıntı.
Kaynak: Yenikapıhaber.com, Rukiye Karaköse
